Kála: Những Gương Mặt Rùng Rợn Tại Các Ngôi Đền Khmer-Thái
About Kala / Giới thiệu về Kála
In Southeast Asian religious and artistic history, the image of the Kala face often evokes a sense of fear but also of attraction. In Sanskrit, “Kála” means “time” or “destruction”. It is a symbol that reminds us of the finiteness of life, while also conveying a profound moral message about how to live.
In Khmer and Thai temples, the Kala face often appears on sculptures, door frames or towers, acting as a spiritual “guardian”, warding off evil and bringing peace.
—
Trong lịch sử tôn giáo và nghệ thuật Đông Nam Á, hình ảnh khuôn mặt Kála thường gợi lên cảm giác đáng sợ nhưng đầy sức hút. Trong tiếng Sanskrit, “Kála” có nghĩa là “thời gian” hoặc “sự hủy diệt”. Đây là biểu tượng nhắc nhở về sự hữu hạn của cuộc sống, đồng thời truyền tải thông điệp đạo đức sâu sắc về cách sống.
Tại các ngôi đền Khmer và Thái, khuôn mặt Kála xuất hiện nhiều trên các bức tượng điêu khắc, khung cửa hoặc các tòa tháp, với vai trò như một “người bảo vệ” tâm linh, xua đuổi điều xấu và mang lại bình an.
Origin and meaning / Nguồn gốc và ý nghĩa
According to Hindu mythology, Kála is the incarnation of Shiva in the role of destruction and transformation. Kála’s face is often depicted without a lower jaw, sharp eyes, and terrifying teeth, representing the unstoppable power of time and destruction.
Legend has it that Shiva created Kála as a guardian deity, helping to ward off evil spirits and protect people. Therefore, in Khmer and Thai temples, Kála images are often placed at important locations such as entrances, door frames, or tower tops, where it can “supervise” and protect the area.
—-
Theo huyền thoại Hindu, Kála là hiện thân của Thần Shiva trong vai trò của sự phá hủy và chuyển hóa. Khuôn mặt Kála thường được miêu tả không có hàm dưới, đôi mắt sắc nhọn, hàm răng đáng sợ, biểu thị sức mạnh không thể ngăn cản của thời gian và sự phá hủy.
Truyền thuyết kể rằng Thần Shiva tạo ra Kála như một vị thần bảo hộ, giúp ngăn chặn các linh hồn xấu xa và bảo vệ con người. Vì vậy, tại các ngôi đền Khmer và Thái, hình ảnh Kála thường được đặt tại những vị trí quan trọng như cổng vào, khung cửa, hoặc đỉnh tháp, nơi nó có thể “giám sát” và bảo vệ khu vực.
Kala in Khmer-Thai art / Kála trong nghệ thuật Khmer-Thái
1. The Face of Time / Khuôn Mặt Của Thời Gian
The image of Kála represents time, devouring everything. The detail of the face without a lower jaw suggests that time does not “nourish” but only destroys everything, a reminder of the impermanent nature of all things.
Hình ảnh Kála đại diện cho thời gian, nuốt chửng tất cả. Chi tiết khuôn mặt không có hàm dưới cho thấy thời gian không “nuôi dưỡng” mà chỉ phá hủy mọi thứ, một sự nhắc nhở về bản chất vô thường của vạn vật.
2. Protection Role / Vai Trò Bảo Vệ
Kála not only symbolizes destruction, but also has a strong protective meaning. Kála’s fearsome face helps to ward off evil spirits, protects people from evil, and reminds them of the dangers of greed and lust.
Kála không chỉ biểu trưng cho sự phá hủy, mà còn mang ý nghĩa bảo vệ mạnh mẽ. Gương mặt đáng sợ của Kála giúp xua đuổi những linh hồn xấu, bảo vệ con người khỏi điều ác và nhắc nhở về sự nguy hiểm của lòng tham và dục vọng.
3. Symbols in Architectural Art / Biểu Tượng trong Nghệ Thuật Kiến Trúc
In Khmer temples such as Angkor Wat, images of Kala often appear on the main door frame, meaning to protect the entrance from evil spirits. In Thailand, temples such as Wat Phra Kaew also use Kala as a protective symbol, enhancing positive energy in the sacred space.
Tại các ngôi đền Khmer như Angkor Wat, hình ảnh Kála thường xuất hiện trên khung cửa chính, mang ý nghĩa bảo vệ lối vào khỏi tà ma. Tại Thái Lan, các đền như Wat Phra Kaew cũng sử dụng Kála như một biểu tượng bảo vệ, tăng cường năng lượng tích cực cho không gian linh thiêng.
Kala Image at Wat Phrathat Dum / Hình Ảnh Kála tại Wat Phrathat Dum
A fearsome face of Kála is carved on the northern lintel of a sealed entrance at the Phra That Dum site in Sakon Nakhon. Kála is surrounded by scrolls, elephants and Singha lions. Above Kála’s head is a partial image of an animal, along with a faint outline of a figure riding on it.
This animal does not resemble Garuda – the half-human, half-bird creature that carries Vishnu – but rather Nandi, the bull that carries Shiva – the Hindu god of destruction. Kála’s appearance on the lintel
—
Một khuôn mặt đáng sợ của Kála được chạm khắc trên thanh ngang phía bắc của một lối vào đã được bịt kín tại di tích Phra That Dum ở thành phố Sakon Nakhon. Xung quanh Kála là các hoa văn cuộn lá, voi và sư tử Singha. Bên trên đầu Kála là một hình ảnh một phần của một con vật, cùng với phác họa mờ nhạt của một nhân vật cưỡi trên con vật đó.
Con vật này không giống Garuda – sinh vật nửa người nửa chim chở thần Vishnu, mà giống với Nandi, con bò chở thần Shiva – vị thần hủy diệt trong Hindu giáo. Sự xuất hiện của Kála trên thanh ngan
The Kala image is not only an important part of Khmer and Thai art, but also carries deep spiritual and religious significance. The Kala reminds people of the fragility of life, while also conveying a moral message and a protective role in spiritual culture. It is a powerful symbol, blending art and philosophy of life of the people of Southeast Asia.
—
Hình ảnh Kála không chỉ là một phần quan trọng trong nghệ thuật Khmer và Thái, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về tâm linh và tôn giáo. Kála nhắc nhở con người về sự hữu hạn của cuộc sống, đồng thời truyền tải thông điệp đạo đức và vai trò bảo vệ trong văn hóa tâm linh. Đây là một biểu tượng mạnh mẽ, hòa quyện giữa nghệ thuật và triết lý sống của người dân Đông Nam Á.
